Liberal Düşünce, Sayı 43, Yaz 2006 Haklar Özgürlük Piyasa _{Haklar, Özgürlük, Piyasa}

Editör'den,

Derginizin Yaz sayısı biraz gecikmiş olarak da olsa nihayet yine karşınızda. Bu sayının ağırlıklı konusunu özgürlük ve insan hakları oluşturuyor. Gördüğünüz gibi, piyasa ekonomisinin özgürlük ve refahla ilişkisini ele alan yazılar bu ana tema içinde öne çıkmış durumda. Serbest piyasa ekonomisinin özgür bir toplumun oluşması ve sürdürülmesindeki öneminin hâlâ yeterince kavranmış olmadığı günümüz şartlarında, bunun yerinde bir tercih olduğu herhalde takdir edilir.

Bu çerçevede, Pejovic'in, sosyalizmden piyasa ekonomisine geçişi Almanya ve Doğu Avrupa örneklerinden hareketle ele aldığı son derece öğretici yazısını ve Beşkaya&Koç ikilisinin iktisadî kalkınma ile ekonomik özgürlük arasındaki doğrudan ilişkiyi dökümante biçimde açıkladığı yazılarını özellikle anmak isterim. Karakaş ve Alp'in ortak makalesi ise özgür bir toplumun piyasa ekonomisine dayanmasının neden zorunlu olduğunu Hayek'in sosyal ve iktisadî teorisi bağlamında inceliyor. Piyasa karşıtlarının “guru”larından Karl Polanyi'nin  günümüzün sol ve sağ kollektivistlerinin başvuru eseri niteliğindeki Büyük Dönüşüm adlı kitabına Murray Rothbard'ın yönelttiği keskin eleştiri de bu konuyu tamamlıyor. Son sayfalarda yer alan birkaç kısa yazı da aynı konuyla ilgili.

Doğrudan doğruya insan hakları teorisiyle, azınlık haklarıyla ve siyasal haklarla ilgili yazılar ise bu sayının ağırlığını daha da artırıyor. Jerome Shestack'in yazısı, insan haklarının felsefî temellerine ilişkin baskın öğretinin genişçe bir özetini sunuyor. İnsan haklarıyla akademik olarak ilgilenenlerin bundan epeyce yararlanabileceklerini söyleyebilirim. B. Berat Özipek'in azınlık hakları meselesini Türkiye bağlamında değerlendirdiği makalesini de, hepimizin tahmin edebileceği nedenlerden dolayı, çok önemsemeli ve yazarın medenî cesaretini kutlamalıyız. Anayasa hukukçusu F. Hüsnü Erdem mer'i mevzuatın siyasî partileri içine sokmuş olduğu cendereyi bir ölçüde gevşetebilecek bir hukukî-anayasal sorunu gündeme getiriyor. Erdem bu titiz incelemesinde, Siyasi Partiler Kanunu'nun 81. maddesinin Anayasaya aykırı olduğunu gayet müdellel ve ikna edici bir şekilde dile getiriyor.

Bunu izleyen farklı konulardaki üç yazının da her biri burada özellikle anılmayı hak ediyor. Buğra Kalkan gibi genç bir yazar –“genç” dediysem, sahiden genç- Fransız Devrimi'ni alışılmış kalıpların dışında anlama ve anlatma başarısını gösteriyor. Onun için, bu genç ismi şimdiden bir yere not edin derim. Ayrıca, konunun uzmanı bir kalemden, Davut Dursun'ndan, Türkiye'deki kamu yönetimi reformu çalışmalarına çeşitli bakımlardan ışık tutabilecek bir yazıyı size ulaştırmak da bizi sevindiriyor. Nihayet, Japonya'yı Pearl Harbour'a saldırmaya aslında Amerika'nın uyguladığı politikaların kışkırttığını anlatan ilginç yazının müellifi ise genellikle böyle “kışkırtıcı” yazılara imza atan Robert Higgs.

Değerli Okuyucu

Son olarak, Liberal Düşünce'ye yazı göndermek isteyenlere bir-iki noktayı yeniden hatırlatmak ve bir de okuyuculara bir müjde vermek istiyorum. Geçen sayının editöryalinde, yazılarının hakem sürecinden geçmesini isteyen yazarların bu isteklerini bize özellikle bildirmeleri gerektiğini belirtmiştim. Bu hususun hatırda tutulmasını bir kere daha rica ediyoruz. Ancak, bazı yazıların hakem surecine tabi olmaları, geri kalan yazıların herhangi bir süzgeçten geçmeden olduğu gibi yayımlanacakları anlamına gelmiyor. Hakemlik talebinde bulunulmuş olsun olmasın, Liberal Düşünce'ye gönderilen her yazı bir ön değerlendirmeden geçirilmekte ve gerektiğinde yazarlarından düzeltme talep edilmektedir. Ayrıca belirtmek isterim ki, söz konusu editöryal değerlendirmeyi her durumda bu satırların yazarı yapmıyor; bu hususta, gelen yazının konusuna göre, başta derginin yayın kurulu üyeleri olmak üzere, başka birçok uzman meslekdaşın yardımına da başvuruyoruz. 

Bu konuyla ilgili başka bir noktaya bir kere daha yazar arkadaşların dikkatini çekmek isterim. Biliyorsunuz, Liberal Düşünce 11 yıldır yayımlanıyor; bu demektir ki gönderilen her yeni yazının ilgili olduğu konuda bu dergide pek muhtemelen daha önce de muhtelif yazılar yayımlanmıştır. Takdir edilir ki, aynı konularda yeni bir bilgi, argüman veya tez içermeyen veya daha önceki literatürü ihmal eden, sadece zaman bakımından yeni bir yazıyı yayımlamamız anlamsız olur. Bu nedenle, özellikle bu derginin öncelikli ilgi alanlarında yazanların, muhtemel hatalar ve gereksiz tekrarlardan kaçınabilmek için, yazılarını bize göndermeden önce Liberal Düşünce'nin külliyatına bir göz atmalarını salık veririz.

Müjdeye gelince:  Yine gecen sayıda, 2007 yılında çıkacak sayılarımızdan birini özgür toplumun teorisine ayırmayı planladığımızı belirtmiştim. Bu çerçevede, yurt içinden katkılar olarak gelecek telif yazılar yanında, sosyal-siyasal teorinin temel özgürlükçü metinlerinin önemli bir kısmının çevirilerini hazırlama yönündeki çalışmalarımız aralıksız devam etmektedir. Bu arada, İngilizce konuşulan dünyada özgürlükçü sosyal-siyasal felsefeye katkı yapmış veya bu paradigma içinde yazan bazı düşünürlerle yaptığımız temaslar sonucunda, özel sayımızda dört-beş orijinal makale veya denemeye de yer verebilecek durumdayız. Bu özel sayının, Türk okuyucu ve araştırmacılar için kalıcı bir başvuru eseri niteliğinde olacağını şimdiden söyleyebilirim. 

Bir sonraki sayıda buluşmak dileğiyle...