Politik Ekonomi ve Modern Sosyal Teori: Bir Giriş Denemesi

Sosyal bilimlerin bölümlere ayrılmasından önceki entelektüel faaliyetler, entegre olmuş bilimsel sistem biçimindeydi. Politik ekonomi; ekonomik olduğu kadar toplumsal, ahlaki ve felsefi meselelerle ilgili böylesine entegre bir bilgi temelini ifade ediyordu. Modern gelişmelerle birlikte, politik ekonominin yerini alan ekonomi bilimi, ekonomik analizi diğer bileşenlerinden ayırmış ve asıl konuların entelektüel gücünü ortadan kaldırmıştır. Kısmi bir analizle ekonomik konuları ele almıştır.

Kapitalizmin böylesine kısmi bir analizin konusu olması, neo-klasik iktisadi çerçeve gibi yaklaşımların ortaya çıkmasıyla sonuçlanmıştır. Ancak ekonomik ve sosyal sorunların büyüklüğü, çevremizde sahip olduğumuz sosyal gerçeklerin kapsamlı bir anlayışını geliştirmek için orijinal bilgeliğe, yani politik ekonomiye geri dönmemiz gerektiğini göstermektedir.

Politik ekonomi, ekonomiye onu yöneten sosyal yasaların eklemlenmesi olarak tanımlanabilir. Bu nedenle ekonomiyi bir sosyal sistem olarak anlamamıza ve tüm paydaşlara haklarını vermemize yardımcı olacaktır. Neoliberal dönüşümle empoze edilen ekonomi bilimi, özellikle Türkiye dâhil gelişmekte olan dünyada sefaletle sonuçlandığından, politik ekonominin yeniden ortaya çıkması bir zorunluluktur. Bu bağlamda her toplumda politik ekonomi yaklaşımını organik olarak geliştirmeye acil bir ihtiyaç vardır. Eminim ki Dr. Levent’in bu çalışması, adı geçen kavramlara dair anlayışımıza yeni bir ışık tutacak ve akademisyenler ile politika yapıcılar arasında konu hakkındaki merakı artıracaktır.
Prof. Dr. Mehmet Asutay